Trądzik
Trądzik jest dolegliwością okresu dojrzewania. Rozpoczyna się najczęściej pomiędzy 14-17 rokiem życia u dziewcząt i 16-19 r.ż. u chłopców, może trwać rok, a nawet wiele lat. Coraz częściej obserwuje się występowanie tzw. trądzika przetrwałego u osób powyżej 30 roku życia, jak również w okresie przedpokwitaniowym (przed 12 r.ż.). Długość utrzymywania się trądziku nie jest możliwa do przewidzenia, tłumaczona jest z reguły wpływem czynników genetycznych. W trądziku odgrywają rolę cztery główne zjawiska:
- Zwiększona produkcja łoju. Jest to konsekwencja zwiększonej aktywności gruczołów płciowych w okresie dojrzewania wytwarzających zwiększone ilości hormonów – androgenów, które powodują zarówno przerost gruczołów łojowych jak i zwiększone wydzielanie łoju.
- Mikrozaskórniki. Nadmierne rogowacenie ujść mieszków włosowych prowadzi do ich zaczopowania. W efekcie dochodzi do powstania mikrozaskórnika – małej, widocznej pod mikroskopem cysty z nagromadzeniem wydzieliny łojowej i bakterii, uważanego za prekursora dalszych zmian trądzikowych.
- Propionibacterium acnes są to beztlenowce, które szczególnie aktywnie rozwijają się w obrębie wydzieliny łojowej, stąd też największa ich ilość w okolicach łojotokowych, predysponowanych do występowania zmian trądzikowych.
- Odczyn zapalny. Opisane powyżej zjawiska prowadzą do rozwoju zmian zapalnych takich jak grudki, krostki, nacieki.
Istnieje wiele odmian trądzika, do najczęściej spotykanych zalicza się następujące odmiany
- zaskórnikowy
- grudkowo-krostkowy
- ropowiczy
W ostatnim okresie coraz częściej spotykany jest trądzik o ciężkim przebiegu tzw. trądzik bliznowaciejący wymagający zastosowania odrębnej metody leczenia polegającej na zastosowaniu izotretynoiny, leku będącego pochodną witaminy A. Leczenie to musi być prowadzone pod nadzorem lekarza.
Czynniki zaostrzające trądzik:
- okres przedmiesiączkowy ( 60-70% kobiet)
- dieta, głownie węglowodany oraz produkty mleczne
- okres letni
- leki (anaboliki, leki przeciwpadaczkowe, witamina B12, barbiturany)
- korzystanie z basenów z chlorowaną wodą
- stres
Trądzik pospolity stanowi duży problem psychospołeczny wśród młodzieży. Popularne są mity na temat leczenia za pomocą preparatów reklamowanych w telewizji, radiu i prasie. Pacjenci przekazują sobie informacje na temat „cudownych metod” leczenia trądzika, które niejednokrotnie prowadzą do uzyskania odwrotnego efektu.